Apa Itu Risiko Pertukaran Matawang Asing Dan Bagaimana Ia Boleh Dikawal?

Memahami risiko pertukaran matawang asing

Risiko pertukaran matawang asing berlaku apabila terdapat perubahan pada matawang dan boleh menyebabkan kerugian pada pelaburan dan penurunan prestasi kewangan syarikat.

• Sebagai contoh, ada sebuah syarikat yang ibu pejabatnya terletak di Eropah dan mereka menyediakan semua laporan kewangan dalam euro. Syarikat ini juga mempunyai cawangan di Amerika Syarikat, di mana semua transaksi adalah dalam dolar AS. Semua transaksi kewangan mesti ditukar kepada euro untuk tujuan pelaporan. Sebarang turun naik nilai matawang akan membawa kepada perubahan dalam indikator kewangan.

• Satu lagi contoh ialah jika sesebuah syarikat membeli komponen penting atau bahan mentah untuk pengeluarannya dari negara lain dalam matawang tempatan. Kenaikan nilai matawang tempatan akan membawa kepada peningkatan kos pengeluaran secara keseluruhan dan, akibatnya, akan tercermin dalam nilai saham dan indikator kewangan.

Turun naik matawang boleh dipengaruhi oleh faktor politik dan ekonomi, termasuk gangguan ketenteraman awam, perubahan kuasa, inflasi, dan banyak lagi.

Jenis-jenis Risiko Tukaran Matawang Asing

Terdapat tiga jenis utama risiko tukaran matawang asing: risiko transaksi, risiko penterjemahan (risiko perakaunan) dan risiko ekonomi.

1. Risiko transaksi ialah risiko yang dihadapi oleh syarikat yang membeli barangan dari negara lain menggunakan matawang asing. Sekiranya matawang nasional penjual meningkat nilainya berbanding dengan matawang nasional pembeli, pembeli akan mengalami kerugian kewangan, kerana ia perlu membayar lebih dalam matawang domestiknya untuk mencapai harga yang telah dipersetujui. Biasanya, risiko ini hanya menjejaskan satu pihak dalam transaksi, iaitu pihak yang bertransaksi dalam matawang asing. Tiada risiko sedemikian untuk syarikat yang menjalankan urusniaga dalam matawang kebangsaan mereka.

2. Risiko terjemahan atau dikenali juga sebagai risiko perakaunan menjejaskan syarikat yang mempunyai cawangan atau anak syarikat di negara lain. Sebagai contoh, katakan pejabat utama sebuah syarikat terletak di Jerman, manakala subsidiarinya berada di China, dan subsidiari tersebut menjalankan transaksi dalam yuan, manakala syarikat induk di Jerman membentangkan semua laporan kewangan dalam euro. Jika yuan menguat berbanding euro, penyata kewangan akan menjadi tidak seimbang semasa ditukar dari yuan ke euro. Syarikat itu akan mengalami kerugian akibat perubahan kadar pertukaran matawang.

3. Risiko ekonomi yang juga dikenali sebagai "keterdedahan operasi." Ini adalah risiko jangka panjang yang memberi kesan kepada laporan kewangan, keuntungan syarikat, harga saham, pelaburan dan juga nilai pasaran syarikat. Ia berlaku kerana turun naik matawang yang tidak dijangka. Syarikat-syarikat besar yang mempunyai pejabat di negara-negara yang berbeza lebih terdedah kepada risiko ekonomi. Globalisasi telah meningkatkan risiko ekonomi bagi semua syarikat.

Apakah punca risiko pertukaran matawang asing?

Adalah mustahil untuk menghindari kemeruapan kadar pertukaran dengan sepenuhnya. Mengetahui apa yang menyebabkannya boleh memberi anda kelebihan apabila merancang pelaburan. Ada beberapa faktor yang boleh menyebabkan risiko pertukaran asing.

1. Perubahan ekonomi memberi kesan kepada perkara seperti inflasi dan KDNK (Keluaran Dalam Negara Kasar). Sebagai contoh, semakin tinggi KDNK sesebuah negara, semakin stabil ekonomi negara, dan semakin menarik negara itu di mata para pelabur. Ekonomi yang stabil membawa kepada pengukuhan matawang nasional, kerana eksport akan menjadi lebih mahal di negara ini, dan import akan menjadi lebih murah. Faktor ini sangat mempengaruhi syarikat-syarikat yang beroperasi di pasaran antarabangsa.

2. Tindakan kerajaan dan ketidakstabilan politik merujuk pada perubahan yang dibuat oleh kerajaan sesebuah negara. Ini termasuk perubahan duti import-eksport, cukai, atau bahkan geopolitik. Semakin tidak stabil landskap politik sesebuah negara, semakin banyak pelabur cabut lari, dan dengan itu semakin lemah matawang negara itu.

3. Kemungkiran pihak lawan (counterparty default) berlaku apabila suatu pihak dalam transaksi antarabangsa tidak membuat bayaran yang diperlukan. Ini juga dikenali sebagai risiko kredit. Aktiviti perniagaan pihak lawan dalam suatu perjanjian mesti dipantau supaya transaksi perniagaan selesai pada masa yang tepat tanpa risiko kemungkiran (default).

Cara mengurus risiko pertukaran matawang asing

Objektif utama strategi pengurusan risiko asing adalah untuk melindungi pendapatan dan aliran tunai syarikat atau individu daripada turun naik kadar pertukaran. Semua teknik lindung nilai (hedging) boleh dibahagikan kepada dua kumpulan besar: dalaman dan luaran.

• Dedahan bersih antara anak syarikat melibatkan aktiviti mengimbangi dedahan dalam satu matawang dengan pendedahan dalam matawang yang sama atau yang seperti dengannya.

• Bayaran awal dan tertunggak melibatkan pencepatan atau pelewatan transaksi yang disengajakan. Sebagai contoh, jika matawang tempatan dijangka meningkat pada masa akan datang, syarikat akan mempercepatkan bayaran. Jika kadar pertukaran dijangka menurun, bayaran boleh ditangguhkan.

• Pempelbagaian matawang bermaksud syarikat memiliki aset dalam beberapa matawang yang berbeza. Jika satu matawang melemah, yang lain mungkin menguat, membantu mengimbangi kerugian dan mengekalkan kestabilan keseluruhan.

• Kontrak hadapan (forward contracts) adalah perjanjian antara pihak-pihak untuk menetapkan kadar pertukaran untuk bayaran akan datang. Dengan cara itu, syarikat tahu dengan tepat berapa banyak yang akan mereka terima atau bayar dalam matawang nasional mereka. Kontrak hadapan memberikan kepastian dan kestabilan untuk transaksi masa depan.

• Kontrak niaga hadapan (futures contracts) adalah serupa dengan kontrak hadapan (forward contracts), antara lain, kerana ia juga menetapkan kadar pertukaran untuk bayaran akan datang. Satu-satunya perbezaan di sini ialah harga kontrak niaga hadapan (futures) dilaras semula setiap hari dan kontrak niaga hadapan sentiasa didagangkan di bursa. Kontrak hadapan (forward) tidak boleh dibatalkan, manakala kontrak niaga hadapan (futures) boleh dirunding semula.

• Kontrak opsyen memberi pembeli hak untuk membuat transaksi pada tarikh tertentu dengan harga yang telah ditetapkan. Kontrak niaga hadapan (futures) wajib dilaksanakan dalam apa jua keadaan, manakala kontrak opsyen tidak demikian. Pembeli mungkin tidak menggunakan opsyen tersebut jika syarat-syaratnya tidak menguntungkan bagi mereka.

• Swap matawang adalah perjanjian antara syarikat untuk menukar aliran tunai dalam matawang yang berbeza. Dalam kaedah ini, satu pihak bersetuju untuk membayar kadar faedah tetap dalam satu matawang dan menerima kadar faedah tetap dalam matawang lain, dan sebaliknya. Jumlah hutang ditukar pada permulaan kontrak dan pada pengakhiran kontrak.

Cara memilih strategi lindung nilai yang tepat

Memilih pendekatan lindung nilai yang sesuai bergantung pada jenis risiko pertukaran asing yang anda hadapi, toleransi risiko anda, dan kos yang berkaitan, serta kapasiti operasi, prospek pasaran, dan faktor kawal selia anda. Untuk dedahan jangka pendek, kontrak hadapan atau niaga hadapan memberikan kepastian, manakala opsyen menawarkan fleksibiliti dan potensi keuntungan jika pasaran bergerak sesuai dengan harapan anda. Jika anda mengurus risiko jangka panjang, swap matawang mungkin pilihan terbaik untuk transaksi yang lebih besar.

Kajian kes sebenar risiko pertukaran asing

Bayangkan sebuah syarikat AS menjual produk kepada pelanggan Eropah dengan penangguhan pembayaran selama 3 bulan berjumlah 10,000 Euro. Kadar bursa hari ini adalah 1 EUR = 1.10 USD. Syarikat menjangkakan $11,000. Jika dalam 3 bulan euro melemah dan menjadi 1 EUR = 1.05 USD, syarikat hanya menerima $10,500. Kesudahannya di sini, syarikat itu kerugian $500 kesan daripada turun naik matawang.

Cara mengurus risiko pertukaran matawang asing

Syarikat AS daripada contoh kita boleh melindungi dirinya daripada risiko pertukaran matawang asing dengan beberapa cara:

1. Lindung nilai dengan kontrak hadapan. Syarikat harus mengunci kadar hari ini (1 EUR = 1.10 USD) untuk menjamin $11,000 dalam masa 3 bulan, walaupun jika euro melemah.

2. Gunakan opsyen matawang. Membayar satu fi kecil untuk hak (tetapi bukan kewajipan) mengunci peluang untuk menukar matawang pada kadar 1.10 USD/EUR dalam masa 3 bulan. Syarikat ini juga dilindungi daripada kejatuhan kadar tukaran sambil mendapat manfaat jika euro meningkat.

3. Mengeluarkan invois dalam USD. Pembeli Eropah membayar dalam dolar.